Inspireren & Verwonderen

In 2016 inspireert het Zeeuws Museum inwoners en bezoekers opnieuw met een divers aanbod van tentoonstellingen.

Het prikkelende Sign of the Times. Social media van de middeleeuwen gaat vergezeld van het meerjarig project HANDWERK. Hierin zorgen achtereenvolgens de vouw- en plooitechniek uit de Zeeuwse streekdracht samen met het Meesterstuk van Antoine Peters en de houtbewerkingstechniek en meubelmaker Caspar Labarre voor de nodige verbeelding en creativiteit. In Het Kunstmuseum toont het Zeeuws Museum bekende en minder bekende pareltjes van hedendaagse schilderkunst. Verwondering tenslotte is absoluut van toepassing op Uyt eygen ervarentheyd. De wondere insectenwereld van Johannes Goedaert.

Zo inspireert en verwondert het Zeeuws Museum ook dit jaar het publiek met een verrassend beeld van het Zeeuwse verleden én het Zeeland van nu en de toekomst. Het museum verbindt het Zeeuws cultureel erfgoed met de wereld.

TENTOONSTELLINGEN

SIGN OF THE TIMES. SOCIAL MEDIA VAN DE MIDDELEEUWEN

12 december 2015 t/m 30 oktober 2016

Pelgrimsinsignes. Detail van zaalopstelling van Sign of the Times
Foto Pim Top

De insignes in deze tentoonstelling zijn eeuwenoude loodtinnen broches die vanwege de conserverende werking opvallend vaak in de Zeeuwse klei worden gevonden. De broches vertonen de meest uiteenlopende afbeeldingen - van religieus tot uiterst obsceen. Met name de penissen en vagina’s met vleugels, baarden en benen spreken tot de verbeelding. In de middeleeuwen werden deze goedkope speldjes op grote schaal door alle lagen van de bevolking in West-Europa gedragen. Wat wilde de drager hiermee zeggen? En welke betekenis heeft deze bijna verdwenen beeldcultuur nu voor ons?

Gedurende de tentoonstelling zoeken we, met behulp van social media, naar antwoorden. Mediakunstenaars Dennis de Bel, Roel Roscam Abbing en Constant Dullaart leggen voor de tentoonstelling nieuwe relaties tussen de middeleeuwse en huidige beeldcultuur.

HANDWERK - EN PRESENTATIE MEESTERSTUK ANTOINE PETERS

22 november 2014 t/m 29 mei 2016

Zaaloverzicht tijdens HANDWERK - en presentatie Meesterstuk Antoine Peters
Foto Pim Top

In HANDWERK nodigt het Zeeuws Museum ontwerpers en vakopleidingen uit om aan de slag te gaan met ambachtelijke technieken. De meest gespecialiseerde ambachtslieden dragen zorg voor de kennisoverdracht om een nieuwe generatie te inspireren tot hedendaagse toepassingsmogelijkheden. In het eerste deel staat de vouw- en plooitechniek uit de Zeeuwse streekdracht centraal. De Middelburgse mevrouw Vos (92) is meester in het stijven en plooien van mutsen en jakken. Zij leert modeontwerper Antoine Peters en de studenten van Meesteropleiding Coupeur de fijne kneepjes van het vak.

Bijna een jaar lang doet Antoine Peters onderzoek naar een 19e-eeuws jak. Dit ingenieus gevouwen en strak gesneden vrouwenkledingstuk uit de Zeeuwse streekdracht bestaat uit één lap die in zijn geheel wordt verwerkt. De ontwerper ontrafelt de geheimen van de eeuwenoude vouwtechniek en maakt deze zichtbaar in zijn comfortabele uniseks Jaktrui.
Het meesterstuk wordt tot het voorjaar van 2016 in de HANDWERK-tentoonstelling gepresenteerd. In de HANDWERKPLAATS is zijn hele creatieve proces inzichtelijk gemaakt.

HANDWERK – EN PRESENTATIE MEESTERSTUK CASPAR LABARRE

11 juni 2016 t/m 28 januari 2018

HANDWERK - houtbewerking en presentatie Meesterstuk Caspar Labarre
Foto Urbi et Orbi

In deze editie van HANDWERK staat hout centraal. De hoofdrollen zijn weggelegd voor stoelenmaker Caspar Labarre, Historische Scheepswerf C.A. Meerman en leerlingen van Het Goese Lyceum.

Caspar Labarre is niet zomaar een stoelenmaker. Het hout dat hij gebruikt is afkomstig van een boom die hij met eigen handen oogst, splijt en zaagt. In eindeloze, meditatieve handelingen, schaaft en verbindt hij het hout tot een stoel. Een wonderlijke manier van werken in een wereld waarin alles snel en fabrieksmatig geproduceerd wordt. HANDWERK brengt hem samen met Cees Droste. Cees is, als scheepstimmerman bij de Meermanwerf in Arnemuiden, een meester in eeuwenoude afdichtingstechnieken. Deze specifieke kennis uit de scheepsbouw deelt hij met de stoelenmaker die zijn eigen werkwijze er sterk in herkent.

Gezamenlijk nemen ze de vmbo-leerlingen van de afdeling Bouwen, Wonen & Interieur van Het Goese Lyceum onder hun hoede. Die leren niet alleen de technieken van Cees en Caspar maar ook een nieuwe manier van werken. Het gebruik van alleen handgereedschap vraagt namelijk om vakmanschap maar ook om tijd, geduld, aandacht en liefde. Met de nieuwverworven kennis maken de leerlingen een museumstuk waar u wél op mag zitten. Één voor in de tentoonstelling en één voor op de werf in Arnemuiden.

Voor zijn eigen meesterstuk laat Caspar zich inspireren door de 19-eeuwse uiltjesstoelen uit de collectie van het Zeeuws Museum. Een dergelijke stoel, met meestal een rieten zitting, komt veel in Zeeland voor en kenmerkt zich door een uitgesneden ‘uiltje’ in de rugleuning.

HET KUNSTMUSEUM

19 november 2016 t/m 29 oktober 2017

Het Kunstmuseum
Foto Pim Top

Ter voorbereiding op een grootscheepse herinrichting van de afdeling Kunst & Geschiedenis in het voorjaar 2017, neemt het Zeeuws Museum haar collectie onder de loep. Zo ook de verzameling van het Kunstmuseum dat vanaf eind 19e eeuw in de tuin van het Schuttershof in Middelburg was gehuisvest. De kunstwerken werden destijds verzameld om een Zeeuwse collectie van hedendaagse kunst in stand te houden en te laten zien. Door de slechte toestand van het gebouw en financiële problemen wordt het Kunstmuseum in 1961 gesloten. De bonte verzameling kunstwerken wordt dan overgedragen aan het Zeeuws Museum.

Een ruime selectie van de werken is nu samengebracht in een intieme presentatie. Liefhebbers van schilderkunst kunnen hun hart ophalen in twee zalen met de meest uiteenlopende werken: van Zadkine tot Vaarzon Morel, maar ook minder bekende pareltjes. Naast schilderijen is er glaswerk van Copier te zien en enkele sculpturen. Voor de kleurrijke presentatie zijn vooral werken gekozen die een lange tijd niet uit het depot zijn geweest.

UYT EYGEN ERVARENTHEYD. DE WONDERE INSECTENWERELD VAN JOHANNES GOEDAERT

19 november 2016 t/m 29 oktober 2017

Nauwkeurig waarnemen bij Uyt eygen ervarentheyd. De wondere insectenwereld van Johannes Goedaert
Foto Pim Top

In deze tentoonstelling buigt gastcurator en kunstenaar Sophie Krier zich over het levenswerk van Johannes Goedaert (1617-1668). Deze stadgenoot die 400 jaar geleden is geboren, was niet alleen een kundig fijnschilder maar ook entomoloog avant la lettre. Sophie Krier is al een tijd geïnteresseerd in de manier waarop Goedaert kunst met wetenschap verbindt. Met oog voor het hier en nu, voert ze ons mee langs zijn gedetailleerde prenten, levendige beschrijvingen en zijn aanstekelijk enthousiasme voor nieuwe ontdekkingen.

Terwijl Goedaert zich gedurende zijn leven bekwaamt in het fijnschilderen, wordt hij een meester in het nauwkeurig waarnemen van gedaanteverwisselingen bij vliegen, maden, rupsen en kevers. Ieder stadium - van eitje, via rups en pop tot vlinder - fascineert hem. Drieëndertig jaar lang kweekt, bestudeert, tekent en beschrijft Goedaert de wonderlijke insectenwereld. Aan het eind van zijn leven legt hij zijn ontdekkingen en bevindingen vast in zijn driedelige boek Metamorphosis Naturalis. Het bevat de vroegste vermeldingen in woord en beeld van meer dan honderd insectensoorten die voorkomen in Zeeland en Nederland. Zo legt Goedaert met zijn werk een basis voor wat later een eigen vakgebied zou worden: de entomologie.

In een tijd waarin kennis met een enkele muisklik opvraagbaar is, herinnert Goedaert ons aan het belang van steeds opnieuw kijken, bevragen en aandacht schenken aan wat onbelangrijk of zelfs verwerpelijk lijkt. Zelf onderzoeken, geduld oefenen en je oordeel durven uitstellen kan ons tot nieuwe inzichten, waarden of waarheden brengen. In de geest van Goedaert gaat deze tentoonstelling dan vooral ook over het plezier van heel goed kijken.