Presentaties

Het Zeeuws Museum presenteert een deel van de eigen collecties aan het publiek in semipermanente tentoonstellingen. De (collectie)presentatie Dit is Zeeland (geopend in 2017) biedt een introductie op de Zeeuwse cultuur en vormt de ruggengraat van het museum. Voor verdieping op bepaalde thema’s zoals Watersnood 1953, Bevrijding en Tweede Wereldoorlog, maritieme geschiedenis en streekgebonden geschiedenis worden bezoekers doorverwezen naar de andere Zeeuwse (thema)musea. Met Dit is Zeeland maken we de Zeeuwse identiteit en het verhaal van Zeeland (beter) zichtbaar, voelbaar en leesbaar.

Vanuit de diepte

Ervaringen delen in een pandemie
25 september 2021 t/m 8 januari 2023

Zaaloverzicht Vanuit de Diepte - foto Pim Top

In de afgelopen jaren hebben we allemaal ervaren hoe het is om afgezonderd te leven van tenminste een deel van onze dierbaren. Wat heeft die onvrijwillige isolatie ons over onszelf geleerd? Zijn onze relaties erdoor veranderd?

Vanaf 2021 zoekt het Zeeuws Museum naar manieren om eenzaamheid aan te pakken. Eén manier is om het onderwerp bespreekbaar te maken en het taboe dat op eenzaamheid rust te doorbreken. In dit eerste project van het vierjarige programma eenZM kijken we naar kunstwerken die door de coronapandemie nieuwe betekenis hebben gekregen. De kunstwerken zelf zijn niet veranderd. Door onze ervaringen van het afgelopen coronajaar zijn we er wel anders naar gaan kijken.

Bij deze kunstwerken voeren we gesprekken over je alleen voelen en over het belang van sociale contacten voor onze gezondheid. Delen van die gesprekken zijn terug te horen in deze tentoonstelling. Het eerste werk waar we op reflecteren is het videowerk De Profundis (2014, collectie Zeeuws Museum) van Koen Hauser en Maarten Spruyt. Zij maakten dit werk zeven jaar geleden voor de tentoonstelling Tasten in het Duister. Hoe kijken we nu naar dit beeld? In januari 2022 voegen we het gedicht De Profundis van Oscar Wilde toe aan deze presentatie en in juni het werk Spreken van Berlinde de Bruyckere uit 1999, een mooie bruikleen van het M HKA, Museum van Hedendaagse Kunst, uit Antwerpen. De gesprekken staan open voor iedereen.

DE MIX NEDERLAND | ONS DORP EN DE ZEE

Neeltje Flipse-Roelse (1921 - 2008) & Annegien van Doorn (1982)
25 juni 2022 t/m 8 januari 2023

Ons dorp en de zee, Annegien van Doorn - op Station Middelburg

In het kader van De Mix Nederland, waarbij historische fotocollecties inspiratiebron zijn voor hedendaagse fotografen, opent net voor de zomervakantie in het Zeeuws Museum en op het station van Middelburg Ons dorp en de zee. Uitgangspunt voor deze Zeeuwse editie is het werk van de Westkapelse Neeltje Flipse-Roelse (1921 - 2008). De van oorsprong Walcherse kunstenaar Annegien van Doorn (1982) reageert er met nieuwe foto’s op.

Met een scherp oog en veel gevoel voor humor legt Neeltje Flipse-Roelse vanaf haar vijftiende jaar decennialang het lokale leven op de allesbepalende dijk bij de zee in het kustdorp Westkapelle vast. Het zijn juist die foto’s die Annegien van Doorn intrigeren. Wat betekent deze plek tegenwoordig voor de lokalen en hoe bepalend is de zee als je er zo dichtbij woont? Vanuit een vast logeeradres bij haar ouders in Serooskerke zoekt en vindt ze vele (ex)dorpsbewoners met ieder hun eigen verhaal. Ze vertaalt ze in een speelse, tot de verbeelding sprekende fotoreeks die wordt versterkt door geluidsfragmenten van de gesprekken.

De tentoonstelling bestaat uit twee delen en heeft, naast het Zeeuws Museum, ook een prominente plek op Station Middelburg. Deze stationspresentaties vormen altijd een onderdeel omdat NS en ProRail partners zijn van De Mix Nederland.

Over De Mix Nederland
De Mix Nederland is een initiatief van stichting Beeldmix samen met NS en ProRail, ondersteund door het Mondriaan Fonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds. "Bij iedere editie van De Mix worden historische fotocollecties gebruikt als bron van inspiratie voor hedendaagse Nederlandse fotografen," zegt Rafaël Philippen van de stichting Beeldmix. "We proberen spannende, prikkelende en soms vertederende combinaties te maken, met als resultaat een verrassende ontdekkingsreis door het Nederland van toen en nu".

RE_USED RE_SATIN

26 november 2021 t/m 2 april 2023

Verhaal op zaal bij re_USED re_SATIN - foto Viorella Luciana

In een breed samenwerkingsverband met een indrukwekkend aantal wetenschappers, textiel- en modeontwerpers zoals Remi Veldhoven en Sjaak Hullekes, onderzoekt het Zeeuws Museum de herkomst én toekomst van achttiende- en negentiende-eeuws gebrocheerde damast uit eigen en andere collecties. Het textiel is vol toewijding in Norwich (Groot-Brittannië) geweven en daarna door onder meer de Zeeuwse man met liefde gedragen. De research naar stalenboeken, origineel textiel en kleuranalyses van garens is een ‘work in progress’, dat leidt tot een nieuw hedendaags textielontwerp én een tentoonstelling.

In 2018 start het onderzoek, vanuit pure nieuwsgierigheid, naar de oorsprong van een aantal damasten hemdrokken uit de collectie van het Zeeuws Museum. Wat is de connectie met het Britse Norwich en hoe kan het dat de stof zo goed geconserveerd en kleurrijk is gebleven? Er blijkt zoveel te ontdekken over de bloemsoorten, de kleurstof en de beschermlaag die het de typerende glans geeft. Textielonderzoeker en -ontwerper Remi Veldhoven, vanaf het begin aan boord, onderzoekt mee en ontwerpt met alle nieuwe kennis een hedendaags damast. Modeontwerper Sjaak Hullekes, oorspronkelijk afkomstig uit Zierikzee, maakt van het nieuwe damast een geheel nieuw jasje. Om het verhaal compleet te maken, haakt digitaal modeontwerper Amber Jae Slooten van the Fabricant aan voor het campagnebeeld; een NFT, een non-fungible token of uniek token geïnspireerd op het oude hemdrok. Deze NFT is inmiddels online te koop via www.thefabricant.com/collections onder Dawn of Co-Creation; titel Hemdrok jacket.

Voor re_USED re_SATIN heeft het Zeeuws Museum intensief samengewerkt met Remi Veldhoven, Hul le Kes, EE Exclusives-Van Engelen & Evers, Wolkat, Michael Nix, Art Proaño Gaibor (Rijkserfgoedlaboratorium), Loret Karman (De Amsterdamse Steek), Betty Stikkers en het Zeeuws Archief.

PROTEST PROCESSIE PARADE

Vlaggen en vaandels
31 januari 2023 t/m 3 september 2023

Jongeren in protest processie parade - foto Viorella Luciana

Het jaar 2023 wordt ingeluid bij het Zeeuws Museum met de tentoonstelling protest processie parade, een bonte optocht van lokale verenigingsvaandels en spandoeken met uitingen van sociaal protest. Een parade van met naald en draad vormgegeven identiteiten en idealen, de stem van het volk. In februari biedt de tentoonstelling een ereplaats aan De Vaandeldrager van Rembrandt. Deze reist langs alle twaalf provincies nadat het schilderij eind 2022 door de Nederlandse regering was aangekocht. Vanwege de aankoopsom riep dat gemengde reacties op, mede ook omdat de cultuursector zich door de pandemie en lockdowns in zwaar weer bevond.

links: Vaandel in protest processie parade
rechts: Protest Banner Lending Library - foto Viorella Luciana

Geïnspireerd door deze bijzondere gast, kijken we in protest processie parade letterlijk naar vaandels en waarvoor ze door de eeuwen heen gebruikt werden. Tegelijkertijd staan we stil bij de figuurlijke betekenis van iets hoog in het vaandel dragen en stellen we de vraag: voor welke idealen sta jij op? De kennis en technieken die uiteenlopende gemeenschappen gebruiken in hun vaandels, bieden inspiratie voor nieuwe uitingen. In een speciaal ingerichte werkplaats gaan verschillende groepen en initiatieven zelf aan de slag met vaandels maken. Zo groeit het aantal vaandels nog tijdens de duur van de tentoonstelling.

Protest processie parade presenteert werken van onder meer Klaas Rommelaere, Aram Han Sifuentes, Lara Schnitger en Max van Loon. Voor het begeleidende programma werken we samen met onder andere PrintRoom in Rotterdam.

MATCH: ZEEUWS MUSEUM 1 OP 1 MET RIJKSMUSEUM

Een perfecte Match - Thérèse Schwartze & Emile Delpérée
2 juli 2023 t/m 3 september 2023

In de zomer worden twaalf topstukken uit het Rijksmuseum gematcht met werken van twaalf musea in Nederland, in elke provincie één. Het topstuk uit het Rijksmuseum ontmoet in deze musea een verwant topstuk uit de eigen collectie: een perfecte Match. In het Zeeuws Museum vindt een intieme ontmoeting plaats tussen een werk van Thérèse Schwartze uit het Rijksmuseum en een werk van Emile Delpérée uit onze eigen collectie.

Zowel Thérèse Schwartze als Emile Delpérée maakten eind negentiende eeuw een studiereis naar Parijs. Beiden portretteerden er gewilde Italiaanse modellen. In Match verdiepen we ons in de relatie tussen de kunstenaar en het model aan de hand van de werken Jonge Italiaanse vrouw met hond Puck (Schwartze) en En prière (Delpérée). Match is een initiatief van de stichting M6 en wordt mede mogelijk gemaakt door de VriendenLoterij. Meer informatie over het project is te vinden op www.schattenuithetrijks.nl.

HOTCHPOTCH

Modetentoonstelling Duran Lantink & Pennywafelhuis
22 april 2023 t/m 29 september 2024

Medewerker Pennywafelhuis in atelier Duran Lantink voor HOTCHPOTCH - filmstill Jip Mus

Wat is anno 2023 de waarde en het toekomstperspectief van traditionele kleding? Dat is een vraag die het Zeeuws Museum al langer bezighoudt en nu voorlegt aan Duran Lantink. De internationaal bekende modeontwerper, bekend om de manier waarop hij gedragen kleding omtovert tot high-end catwalk looks, gaat ermee aan de slag. Via het Zeeuws Museum komt hij in contact met deelnemers van het Pennywafelhuis, een laagdrempelig sociaal-artistiek project in de Middelburgse wijk Dauwendaele, wat een thuisbasis vormt voor veelal nieuwe Zeeuwen. Wanneer Lantink en het Pennywafelhuis samenkomen, ontstaan er als vanzelf verrassende kruisbestuivingen. De designer deconstrueert en reconstrueert stukken uit de streekdracht, zij aan zij met deelnemers van het Pennywafelhuis. Het collectieve proces dat ontstaat leidt tot een ware HOTCHPOTCH*, waarin Zeeuwse streekdracht verweven raakt met ‘creatieven’ uit diverse culturele tradities – allen thuis in hedendaags Zeeland – en ieders artistieke kwaliteiten een podium krijgen.

Detail Bailor Coquille in HOTCHPOTCH - foto Pim Top

Niet alleen het begrip ‘Zeeuws’ krijgt in HOTCHPOTCH een hernieuwde invulling; ook materialen en technieken worden opnieuw toegepast. Door de herschikking van traditionele kleding en uitwisseling van creativiteit vindt er verduurzaming plaats; ‘afdankertjes’ worden tot kunst verheven en verouderde technieken vinden herwaardering. De deelnemers van het Pennywafelhuis zorgen hierbij, met eigen kennis en kunde, voor een onvoorzien en hoopvol perspectief.

Met belangrijke bijdragen van fotograaf Ari Versluis, kunstenaars fORMATS aND mECHANISMS en filmmaker Jip Mus is HOTCHPOTCH een waar visueel spektakel.

*Mengelmoes, hutspot, ratjetoe

DE OMGEKEERDE WERELD VAN ADRIAEN VAN DE VENNE

Grote overzichtstentoonstelling
30 september 2023 t/m 21 april 2024

Bezoekers in De omgekeerde wereld van Adriaen van de Venne - foto Viorella Luciana

Met trots presenteert het Zeeuws Museum De omgekeerde wereld van Adriaen van de Venne, een grote overzichtstentoonstelling over de gelijknamige zeventiende-eeuwse kunstenaar. Hoewel zijn naam bij het grote publiek (nog) relatief onbekend is, kan hij worden gezien als een van de meest originele en veelzijdige kunstenaars van de Nederlandse zeventiende eeuw. Dit is de eerste keer dat een groot overzicht van zijn werk wordt getoond.

Van de Venne is een waar multitalent: hij schildert, dicht en ontwerpt prenten en boekillustraties. In zijn beeldende en literaire werk laat hij zich zien als een creatief, origineel en vooral ook humoristisch mens. Met zijn voorstellingen benadrukt hij graag hoe het niet hoort. Zijn carrière als kunstenaar begint rond 1614 in Middelburg, waar hij ruim tien jaar werkzaam is. Directe aanleiding voor deze tentoonstelling is het 400-jarig jubileum van het verschijnen van de dichtbundel Zeeusche Nachtegael, een samenwerkingsproject van verschillende Zeeuwse dichters, waaronder Jacob Cats en Johan de Brune. Van de Venne heeft hieraan zowel in woord als in beeld een belangrijke bijdrage geleverd. In de tentoonstelling is de schoonheid en veelzijdigheid van het werk van Adriaen van de Venne te zien, maar ook inhoudelijk is het (weer) relevant. Hij leefde en werkte namelijk in een tijd die, net als de onze, grote maatschappelijke veranderingen en onrust doormaakte.

Details in De omgekeerde wereld van Adriaen van de Venne - foto's Pim Top

Het tentoonstellingsteam van het Zeeuws Museum is voor deze presentatie versterkt door gastconservator Edwin Buijsen, Van de Venne-kenner bij uitstek. Het Rijksmuseum, dat de belangrijkste Van de Venne-collectie ter wereld bezit, is als samenwerkend partner bij dit project betrokken en draagt een aantal cruciale bruiklenen bij aan de tentoonstelling. Daarnaast zijn werken uit grotere en kleinere (museale)instellingen en particuliere verzamelingen opgenomen uit binnen- en buitenland zoals Amsterdam Museum, Mauritshuis (Den Haag), Museum Kunst & Geschiedenis (Brussel), Museum voor Schone Kunsten Gent, Kurpfälzisches Museum Heidelberg, Hessisches Landesmuseum Darmstadt, Statens Museum for Kunst (Kopenhagen), de ZB Bibliotheek van Zeeland (Middelburg), het Zeeuws Archief (Middelburg) en particuliere collecties uit Duitsland, België, Nederland en Verenigd Koninkrijk.

Voor het wetenschappelijk onderzoek voor deze tentoonstelling is nauw samengewerkt met onder andere het RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis.