Bewaren & Verzamelen

Het Zeeuws Museum bewaart en verzamelt Zeeuws cultureel erfgoed voor huidige en toekomstige generaties. De veelzijdige collectie is voor het museum de grondstof voor het Inspireren & Verwonderen en het Leren & Verbinden.

Erfgoed is levend. Je kunt het niet onder een stolp plaatsen of in een kast zetten. Om tradities, normen en waarden, technieken, vaardigheden te bewaren is het noodzakelijk om ze actief te beoefenen. Het Zeeuws Museum kiest er daarom voor om naast het bewaren en verzamelen van Zeeuws cultureel erfgoed te functioneren als cultuurproducent. Het verleent opdracht aan kunstenaars en vormgevers om de collectie op innovatieve wijze te ontsluiten en nieuw werk te produceren dat geïnspireerd is op de collectie en door het Zeeuws verleden. Het gebruikt zowel de materiële collecties als het immateriële Zeeuws erfgoed als grondstof voor het erfgoed van de toekomst.

Pepijn van den Nieuwendijk werkt aan panelen voor de vernieuwde Wonderkamers
Foto Lotte Stekelenburg

De collectie wordt regelmatig aangevuld met nieuwe stukken, hetzij door aankopen, hetzij door schenkingen. Voor tentoonstellingen en andere presentaties mag het museum regelmatig gebruik maken van objecten uit collecties van andere musea, archiefinstellingen of particulieren. Het Zeeuws Museum geeft ook zelf graag objecten in bruikleen aan andere instellingen. Zo kan buiten de museummuren en zelfs buiten de provincie genoten worden van het culturele erfgoed van Zeeland.

BEHOUD EN BEHEER

De jubileumtentoonstellingen ter gelegenheid van het 250-jarig jubileum van het Zeeuws Genootschap en de nieuwe inrichting van de Wonderkamers hebben veel werk met zich meegebracht op het gebied van behoud en beheer van de collectie. Een bijzonder voorbeeld hiervan is de restauratie van de hoofdtooien uit de oudste collectie van het Zeeuws Genootschap die de status hebben van beschermd erfgoed.

Geconserveerd door Iris Mahu en in de Wonderkamers opgenomen: sluitgewicht of dormant, Neurenberg, Duitsland, ca. 1650 (brons)
Collectie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, foto Anda van Riet

Een jaar van collectiemobiliteit
Het 250-jarig jubileum van het Zeeuws Genootschap zorgt voor een grote collectiemobiliteit. Ruim 445 grote en kleine collectiestukken worden gecontroleerd, geconserveerd, ingepakt en verspreid over vijf externe locaties in Zeeland. Genootschapsfellow Maaike Roozenburg heeft met haar studenten in 2019 gewerkt aan het project True Replicas, waarbij een 30-tal objecten uit de collectie van het Zeeuws Genootschap in beheer bij het Zeeuws Museum, op een bijzondere manier onder de loep worden genomen. Ze worden namelijk in 3D gescand en geprint.
Ook in het museum zelf is er sprake van een behoorlijk aantal verplaatsingen van collectie. Zes wandtapijten worden gereinigd, de modezalen vernieuwd en de Wonderkamers voorzien van een nieuwe inrichting.

Restauratie en conservering
Bijzondere aandacht gaat dit jaar uit naar de conservering en restauratie van een aantal etnografische objecten uit de collectie van het Zeeuws Genootschap. Twee Japanse kostuumpoppen, een man en een vrouw, worden behandeld door ICAT Textielrestauratie. Gehavend door de tijd en het licht waren zij 'ontoonbaar' verklaard, maar nu presenteren zij zichzelf op hun mooist in de Wonderkamers.

Voor- en achterzijde mannelijk Japanse kostuumpop, circa 1875, na restauratie
Collectie Zeeuws Genootschap, foto Pim Top

Ook vier veren hoofdtooien van voor 1800 van het Arawak, Carib of Warrau volk uit het kustgebied van de Guyana’s worden geconserveerd. Zij worden zeer vakkundig gereinigd, gerestaureerd en presentabel gemaakt door Camille Benecchi. Een filmreportage van the Hoekman Brothers toont een bijzondere kijk achter de schermen van deze intensieve en zorgvuldige handelingen. De restauratie is mede mogelijk gemaakt door het Mondriaanfonds. Zie https://www.mondriaanfonds.nl/gehonoreerd/zeeuws-museum-zuid-amerikaanse-hoofdtooien/ voor een kort verslag van dit project.

EVEN GEDULD AUB - Restauratiefilm hoofdtooien
Hoekman Brothers

Restaurator Marianne Düring van Düring Restauratie van Keramiek en Glas heeft verschillende objecten voor de Wonderkamers behandeld: een aantal gipsen beelden die afkomstig zijn van de Middelburgse Tekenacademie en het beeld De Zeeuwse door Bertus Sondaar. Daarnaast heeft restaurator Iris Mahu haar werkzaamheden met betrekking tot de metalen objecten in de collectie van het museum vervolgd. Dit betreft zowel specifieke objecten ten behoeve van de jubileumtentoonstellingen van het Zeeuws Genootschap en de Wonderkamers, als conservering van de metaalcollectie in het algemeen.

In het textieldepot vervolgt Costume Mounter Matthew Greer zijn specialistisch werk met het modelleren of mounting van de bestaande paspoppen en bustes. Omdat maten en postuur in de loop van een paar honderd jaar veranderen, krijgen ‘moderne’ paspoppen een afneembaar extra lijf en armen om presentaties van diverse oude kostuumonderdelen levensecht en beter aansluitend te krijgen.

Links: Korowai mantel, Maori, Nieuw-Zeeland, 1800-1840 (Nieuw-Zeelandse vlasvezels) en rechts Kaitaka mantel met taniko randen, Maori, Nieuw-Zeeland, 1830-1840 (Nieuw-Zeelandse vlasvezels). Beide mantels zijn gestyled door Matthew Greer voor opname in de vernieuwde Wonderkamers
Collectie Zeeuws Genootschap, foto's Anda van Riet

ONDERZOEK

Naast het reeds aangehaalde onderzoek dat door Maaike Roozenburg is uitgevoerd, is de collectie door verschillende andere onderzoekers bezocht. Zo hebben enkele studenten, Anna Bonsink en Gabrielle Gonzales van het University College Roosevelt (UCR) in het kader van hun academische stage onderzoek gedaan naar een aantal objecten die in de Wonderkamers te zien zijn. Uit de selectie hebben ze een aantal objecten gekozen waarnaar ze vanuit verschillende invalshoeken onderzoek hebben gedaan. De onderzoekspapers die dit heeft opgeleverd, zijn gebruikt in de informatie bij de objecten op zaal.
Ook onderzoek uit het verleden komt soms opnieuw voor het voetlicht. Zo heeft kunsthistoricus Jeroen Lesuis voor zijn masterscriptie over de vier Guyaanse verentooien in de museumcollectie de Roggeveenprijs 2019 van de Werkgroep Cultuurhistorie van het Zeeuws Genootschap gewonnen.

In 2019 hebben verschillende externe onderzoekers in het kader van hun onderzoek het depot bezocht:

• Astrid Schmöltzer, Verena Retter en Werner Petermandl van de Universiteit van Graz in het kader van het onderzoeksproject Celtic Divine Names on Roman Inscriptions
• David Douw van de Universiteit van Utrecht in het kader van zijn master in Earth, Life & Climate
• Kristin Van Damme van Historische Huizen Gent en Jan Parmentier van MAS | Museum aan de Stroom ten behoeve van voorbereidingen in het kader van de tentoonstelling Ontdekking van de wereld in de 18e eeuw
• Ivo Borremans voor onderzoek naar slurfdieren

ONDERZOEK CONSERVATOREN ZEEUWS GENOOTSCHAP

Jubileumtentoonstellingen
In 2019 bestaat het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen 250 jaar. Op een aantal plaatsen in Zeeland wordt ter gelegenheid van dit jubileum een aantal voorwerpen getoond van het Zeeuws Genootschap die in het Zeeuws Museum bewaard en beheerd worden. Samen met museummedewerkers hebben de negen conservatoren van het Genootschap een groot deel van de beschikbare tijd besteed aan de voorbereiding en realisatie van deze tentoonstellingen.

Collage met posters van de KZGW-jubileumtentoonstellingen in Zierikzee, Axel en Domburg

De tentoonstelling Kijk naar beneden, dan zie je meer in Museum Het Warenhuis in Axel was gewijd aan de geologie van Zeeuws-Vlaanderen en bevatte veel fossiele schelpen en haaientanden. Van de wolharige mammoet werd van diverse individuen een rechterachterpoot samengesteld en te kijk gezet.
In het Stadhuismuseum Zierikzee werd de expositie Expeditie IJstijd getoond, met fossiele botten van mammoet tot bever en van zeekoe tot dwergvinvis. In totaal betrof het 44 zoogdierobjecten, de meeste ooit opgevist uit de Zeeuwse wateren. De tentoonstelling ging gepaard met diverse voordrachten en colleges.

Zaalbeeld van de expositie Expeditie IJstijd in het Stadhuismuseum Zierikzee

In Historisch Museum De Bevelanden werd de tentoonstelling UitMUNTend samengesteld met allerlei munten en penningen uit Zeeland. Tijdens de tentoonstelling zijn twee rondleidingen gegeven voor liefhebbers.
Tenslotte werd in Terra Maris, Museum voor natuur en landschap in Oostkapelle, de tentoonstelling Vikingen op Walcheren? vondsten, verhalen, feiten en fabels ingericht. Hier wordt tot en met mei 2020 aandacht geschonken aan vondsten van het strand van Domburg-Oostkapelle, afkomstig van de vroegmiddeleeuwse handelsnederzetting Walichrum. Deze werd door de duinen overstoven, kwam op het strand weer tevoorschijn en verdween opnieuw in zee.

Museumcollectie
Naast het realiseren van de jubileumtentoonstellingen elders hebben de conservatoren van het Zeeuws Genootschap zich evenals andere jaren bezig gehouden met de verdere ontsluiting en registratie van de collecties.
Mark Bosselaers, de conservator fossiele zeezoogdieren, concentreerde zich op de aanvulling en correctie van gegevens in de database. Uit handen van burgemeester Harald Bouman van de gemeente Noordoostpolder, ontving Bosselaers op 6 april de P. van der Lijnonderscheiding 2019. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een niet-professioneel geoloog, die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt voor de Nederlandse geologie.

Mark Bosselaers in de werkplaats van het Zeeuws Museum tijdens het Weekend van de Wetenschap

Hester Loeff, conservator landzoogdieren heeft de mensenschedelcollectie verder onderzocht. Jan Piet Bekker, ook conservator landzoogdieren, heeft inmiddels vrijwel alle landzoogdieren op standplaats geïnventariseerd. Freddy van Nieulande en Herman Nijhuis zijn doorgegaan met het aanpassen van de namen van de aanwezige schelpen aan nieuwe inzichten. Aagje Feldbrugge, conservator archeologische collectie, heeft onderzoek gedaan naar functie en vorm van diverse ongedefinieerde voorwerpen of fragmenten daarvan. Ook werkte ze aan de verfijning van de registratie van de collectie. Rien Sanderse heeft gewerkt aan de inventarisatie van de collectie munten. Gerard Heerebout concentreerde zich op de standplaatsregistratie van de voorwerpen, welke nu vrijwel is afgerond. Dit geldt ook voor de inventarisatie van de houtmonsters in de houtcollectie (xylotheek).

Bezoekers
Fifi Visser en Gijs Haak van Studio Haak en Visser kwamen enkele malen in het depot filmen en hielden interviews met de conservatoren voor de film Tijdgravers ter gelegenheid van het 250-jarig bestaan.

AANKOPEN

Het Zeeuws Museum ging in 2018 een bijzondere samenwerking aan met Anouk van Klaveren, Dewi Bekker, Christa van der Meer en Gino Anthonisse die samen het modeontwerperscollectief Das Leben am Haverkamp vormen. Zij ontwikkelden een nieuwe collectie kleding, accessoires en andere gebruiksvoorwerpen op basis van beschrijvingen die Zeeuws Museumbezoekers gaven over een willekeurige selectie van voorwerpen uit de museumcollectie. In dit project stond de interpretatie centraal, van de bezoeker zowel als van de vormgever. Hiermee is duidelijk geworden hoe de collectie op oneindig veel manieren bekeken kan worden maar ook als inspiratie gebruikt kan worden. Een deel van deze collectie is aangekocht.

Aankoop uit tentoonstelling Das Leben am Haverkamp, ontwerp van Christa van der Meer: Ze doen mij denken aan mijn vader, 2017-2018
Foto Anda van Riet

OVERIGE AANKOPEN

• Acht ontwerpen uit de tentoonstelling Das Leben am Haverkamp 2018-2019, (mode en sculptuur)
• Jan de Prentenknipper, Het huis Israëls, 1820-1870 (prentenknipsel)
• Jan de Prentenknipper, Knipsel Land en Dorp Zigt, 1820-1870 (prentenknipsel)
• Gouden voorhoofdsnaald, voor 1850 (streeksieraad)
• Bloedkoralen halssnoer van vijf toeren en met gouden slot, 1920-1970 (streeksieraad)
• Rouwbroche en oorhangers in de vorm van een Zeeuwse knop, 1900-1920 (streeksieraden)
• Pepijn van den Nieuwendijk, Ontwerptekeningen voor de buitenwanden van de Wonderkamers, 2019 (acrylinkt op papier)

SCHENKINGEN

Ter voorbereiding van de tentoonstelling Hoop en Liefde in 2020 is op 23 november 2019 een Jan de Prentenknipperdag georganiseerd. Uitgangspunt hiervan was de hoop zo een beter beeld te krijgen van hoeveel prenten er nog in particulier bezit zijn en eventueel bijzondere prenten tegen te komen voor in de tentoonstelling. Op deze dag worden 39 prenten binnengebracht, waarvan een groot deel nog onbekend. Eén van de prenten wordt op deze dag door de eigenaar aan het Zeeuws Museum geschonken.

Schenking: Jan de Prentenknipper, Weltevrede, 1820-1870 (prentenknipsel)
Foto Anda van Riet

Overige schenkingen die het Zeeuws Museum mocht ontvangen in 2019:

• Bertus Sondaar, De Zeeuwse, 1938 (gips). Particuliere schenking, Middelburg
• Zilveren beugel met kralenbeurs, zilveren schoengesp, zilveren knoopje en zilveren kinderbestekje. Particuliere schenking, Terheijden
• Zes herinneringsmedailles ringrijderswedstrijden Walcheren. Particuliere schenking, Domburg
• Negentien foto's van kleermakerstiksels. Particuliere schenking
• Twaalf foto's van een Walcherse landarbeidersfamilie. Particuliere schenking
• Twee foto's van kleermaker Slaakweg. Particuliere schenking
• Kasjmieren omslagdoek. Particuliere schenking
• Drinkglas van de Firma Davidse & Co. te Middelburg. Particuliere schenking, Middelburg
• Herdenkingspenning Deltaplan 1958. Particuliere schenking, Middelburg
• Halssnoer van vijf toeren bloedkoraal, ring met zwarte steen, twee broches en gouden manchetknopen in de vorm van een Zeeuwse knop. Particuliere schenking, Zwolle
• Mannenjas en blauw werkjasje. Particuliere schenking
• Set van twee gebreide dekens en twee slopen van blauwwit katoen. Particuliere schenking
• Zilveren suikerstrooilepel door C. Roelofse, Middelburg, 1812-1813 en twee zilveren theelepels door C. Tevel, Middelburg, 1791-1832. Particuliere schenking
• Jan de Prentenknipper, Weltevrede, 1820-1870 (prentenknipsel). Particuliere schenking
• Diverse vrouwen- en mannenkledingstukken behorende tot de Walcherse streekdracht. Particuliere schenking
• Familieregister, trouwfoto en diverse felicitatie-/condoleancekaarten. Particuliere schenking, Zoetermeer

BRUIKLENEN

Het jaar 2019 is er één van grote collectiemobiliteit. De jubileumtentoonstellingen van het Zeeuws Genootschap bestaan geheel uit omvangrijke bruiklenen vanuit ons depot. Ook in het kader van andere tentoonstellingen is een ruime selectie van de museumcollectie aan diverse instellingen in bruikleen gegeven, zoals bijvoorbeeld aan De Grote Suriname-tentoonstelling in de Nieuwe Kerk in Amsterdam.

Bruikleen aan De Grote Surinametentoonstelling in de Nieuwe Kerk in Amsterdam: dubbelkruik (aardewerk) Suriname, 1850-1900
Collectie Zeeuws Genootschap, foto Ivo Wennekes

Hieronder een overzicht van welke instellingen het Zeeuws Museum nog meer bruiklenen heeft mogen ontvangen met aansluitend een overzicht van tentoonstellingen en presentaties elders waaraan het Zeeuws Museum een bijdrage heeft geleverd.

INKOMENDE BRUIKLENEN

Bruiklenen voor de semipermanente presentatie Dit is Zeeland:
• Centraal Museum Utrecht: Monogrammist N.D., Portret van een wereldlijk geestelijke, 1572 (olieverf op paneel), Anoniem, Memorietafel van Heer Raas van Haamstede, ca. 1455 (olieverf op doek) en Charley Toorop, Landschap met korenschoven Zeeland, 1933 (olieverf op doek)
• De Nederlandsche Bank, Amsterdam: Georg Weinmann, Zeeuwse dormant met foedraal, ca. 1566
• Erfgoed Zeeland: Twee schoenen, een tinnen zoutvat, een mondharp, kledinghaakjes, boekbeslagstukken, riemhangers, eikelhangertjes, drie kannen, twee pijpaarden beeldjes, 19 ijzertijdpotten en een hondenskelet
• Gemeente Goes: Ben d’Armagnac, Creatie als enig bestaan, 1967 (collage)
• Gemeente Veere: Anoniem, Gezicht op Domburg met koolraap, 1616 (olieverf op paneel)
• Haags Historisch Museum: Salomon Mesdach, Balthasar van Vlierden en zijn vrouw Catharina Nieuwels met hun dochter Gillina van Vlierden, haar man Guillaume Sweerts en hun vier kinderen, 1612 (olieverf op paneel)
• Maritiem Museum Rotterdam: Hendrik Vroom, Schepen in de storm, 1600 (prent)
• Museum aan de Stroom, Antwerpen: Drie morions, twee hellebaarden, drie pieken, zwaard met rocaillemotief en lontmusket met schuttersvork
• Museum Boijmans van Beuningen: Baardmankruik, zoutvat, Driekoningenkan, kruik, kom Ave Maria, tripschoen en kom met reliëfapplicatie
• Nationaal Militair Museum, Soest: Sponton met op kling het wapen van Zeeland
• Particuliere collectie: Adriaen Coorte, Stilleven met een testje aardbeien, een takje kruisbessen, een met touw bijeengebonden bos asperges en een takje rode bessen, 1695 (olieverf op papier, geplakt op doek)
• Particuliere collectie: Romeinse gouden halsring
• Particuliere collectie: Zes haarnaalden, een paar bolspelden, Zuid-Beveland, en een oorijzer, Zuid-Beveland
• Provinciaal Archeologisch Depot Zuid-Holland, Alphen aan de Rijn: Twee Romeinse zoutcontainers
• Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Laurens de Neter, Groepsportret van een Zeeuwse regentenfamilie uit de kringen van de Zierikzeese familie (Van) Cromstrien, 1637 (olieverf op doek)
• Rijksmuseum, Amsterdam: Astrolabium van Zacharias Jansen, twee vuurpotten, Specerijentoren, Vlissingen, 1629 (zilver), Adriaen van de Venne, Landschap met figuren en een dorpskermis, 1615 (olieverf op paneel)
• Zeeuws Archief, collectie KZGW: Anoniem naar Hendrik van Schuylenburgh, Vondst Nehalenniastenen in 1651, ca. 1880 (tekening), J.H. Koekkoek, Overstroming in de Palingstraat te Vlissingen, 1808-1810 (prent), J.H. Koekkoek, Het digtmaken van den dijk en inlage te Kruiningen in het voorjaar van 1808, 1808-1810 (prent)

Bruiklenen voor de semipermanente presentatie Wonderkamers (vanaf 05-10-2019):
• Particuliere collectie: Pepijn van den Nieuwendijk, Dragon of Ming, 2017 (keramiek)

Bruikleen voor de tentoonstelling Landschappen / Jos de Putter (18-11-2017 t/m 31-03-2019):
• Jos de Putter: filmmateriaal Landschappen

Bruiklenen voor de tentoonstelling ZEEUWS MUSEUM X DAS LEBEN AM HAVERKAMP (17-02- 2018 t/m 09-06-2019):
• Collectief Das Leben am Haverkamp (Anouk van Klaveren, Dewi Bekker, Christa van der Meer en Gino Anthonisse): Collectie kledingstukken, accessoires en gebruiksvoorwerpen

Bruikleen voor zaal Opstand in de presentatie Dit is Zeeland (17-04-2018 t/m 27-01-2019):
• Rijksmuseum, Amsterdam: Fragment van een Bourgondische scheepsvlag

Bruiklenen voor de tentoonstelling Bilderbuch / Ben Sleeuwenhoek (29-09-2018 t/m 31-03-2019):
• Ben Sleeuwenhoek: Collectie gouaches, tekeningen, collages, kunstenaarsboeken, keramieken schalen en een schilderij

Bruiklenen voor de tentoonstelling Nooit meer Werken (27-04-2019 t/m 10-05-2020):
• Bruikleen kunstenaar: Janne van Gilst, Na gedane arbeid, 2018 (video)
• Bruikleen kunstenaar: Lisette Oltshoorn, Fantasies On How To Strike, 2019 (film)
• Bruikleen kunstenaar: Manon van Hoeckel, Phone Home, 2019 (installatie)
• Museum Scheldewerf: Jubileumborden A.R. Leeuwenburg en L. Vader
• Oogland Filmproducties: Helge Prinsen i.s.m. John Albert Jansen, Van verlies kun je niet betalen, 2018 (documentaire)
• Particuliere collectie: 200 telefoons
• Particuliere collectie: Christian Jankowski, Robot, part of installation Post-Labouratory, 2017
• Studio Christian Jankowski Berlin: Christian Jankowski, Die Jagd (The Hunt), 1992 (film)
• The Modern Institute: Jeremy Deller, Hello, Today You Have Day, 2013 (banner)

Bruiklenen voor de tentoonstelling Mannenpak (29-06-2019 t/m 01-11-2020):
• Bruikleen ontwerper: Monique van Heist, Ontwerpproces nieuwe uniformen team Publieksontvangst en Veiligheid ZM, 2017
• Particuliere collectie: Negen papieren patronen van petten
• Particuliere collectie: Roze wollen hemdrok

Uitgaande bruikleen: Cornelis Tevel, Plaquettes met portretten van Prins Willem de Vijfde (1748-1806) en prinses Wilhelmina van Pruisen (1751-1820), 1787/1788 (zilver), collectie Zeeuws Museum, verworven met steun van de Vereniging Rembrandt
Foto's Ivo Wennekes

UITGAANDE BRUIKLENEN

Voor tentoonstellingen:

Bruikleen aan Historisch Museum De Bevelanden, Goes, voor de tentoonstelling Buitengewoon & Markant - op ‘t dorp in de Zak van Zuid-Beveland (01-12-2017 – 01-12-2020):
• Gewelfsteen met Christuskop

Bruiklenen aan Het Klederdrachtmuseum, Amsterdam, voor de tentoonstelling Contemporary Fashion (05-09 t/m 31-03-2019):
• Elisabeth van der Helm, Zwarte kap, 2014
• Twee jakken gebruikt voor het project HANDWERK
• Twee jaklappen en twee jaktruien ontworpen door Antoine Peters voor het project HANDWERK, 2017
• Procesfilm HANDWERK door Antoine Peters, 2015

Bruikleen aan het Rijksmuseum Twenthe voor de tentoonstelling Lief en Leed. Hollandse families in voor- en tegenspoed (08-09-2018 t/m 06-01-2019):
• Laurens de Neter, Groepsportret van een Zeeuwse regentenfamilie uit de kringen van de Zierikzeese familie (Van) Cromstrien, 1637 (olieverf op doek)

Bruikleen aan het Kröller-Müller Museum, Otterlo, voor de tentoonstelling Als kunst je lief is (30-09-2018 t/m 03-02-2019):
• Meester van het hoofd naar links, Courten-tazza, herdenkingsschaal op de ontsnapping van Guillaume Coerten uit handen van de hertog van Alva in 1567, 1597 (zilver)

Bruikleen aan het Rijksmuseum, Amsterdam, voor de tentoonstelling 80 Jaar Oorlog. De geboorte van Nederland (12-10-2018 t/m 20-01-2019):
• Hendrik Vroom (ontwerp) / Hendrik de Maecht (wever), Wandtapijt ‘Beleg van Zierikzee’, 11-13 april 1576, Middelburg, 1599-1603 (wol, zijde)

Bruikleen aan het Katwijks Museum voor de tentoonstelling Brittenburg, Verdronken hoeksteen van het Romeinse Rijk (09-02 t/m 25-05-2019):
• Haardsteen met afbeelding van de geschiedenis van Suzanna, 1500-1600

Bruikleen aan het Noord-Veluws Museum, Nunspeet, voor de tentoonstelling Arthur Briët, ‘Rembrandt van de Veluwe’ (23-03 t/m 29-09-2019):
• Arthur Briët, Na de jacht, 1891-1893 (olieverf op doek)

Bruiklenen aan het Stadhuismuseum, Zierikzee, voor de tentoonstelling Franchoys Ryckhals, een Zeeuwse meester uit de Gouden Eeuw (14-04-2019 t/m 29-03-2020):
• Francois Ryckhals, Boerenschuur met stilleven van potten, pannen en groenten, 1640 (olieverf op paneel)
• Francois Ryckhals, Jacob hoedt de kudde van Laban, 1642 (olieverf op doek)

Bruiklenen aan Museum Het Warenhuis, Axel, voor de KZGW-jubileumtentoonstelling Kijk naar beneden, dan zie je meer (26-04 t/m 19-10-2019):
• Grote selectie bodemmonsters, fossiele schelpen en botten uit de collectie van het KZGW

Bruiklenen aan Historisch Museum De Bevelanden, Goes, voor de KZGW-jubileumtentoonstelling ‘Uitmuntend!’, de veelzijdigheid van penningen, munten en ander geld (22-05 t/m 26-10-2019):
• Grote selectie munten en penningen uit de collectie van het KZGW

Bruiklenen aan Terra Maris, Museum voor natuur en landschap, Oostkapelle, voor de KZGW-jubileumtentoonstelling Vikingen op Walcheren? Vondsten, verhalen, feiten en fabels (24-05-2019 t/m 30-05-2020):
• Grote selectie van vroegmiddeleeuwse (strand)vondsten uit de collectie van het KZGW

Bruikleen aan Kunsthal 45, Den Helder, voor tentoonstelling Kunstenaarsboeken - Boekenkunst (01-06 t/m 18-08-2019):
• Ben Sleeuwenhoek, Bilderbuch, 2018 (film)

Bruiklenen aan het Stadhuismuseum Zierikzee, voor de KZGW-jubileumtentoonstelling Expeditie Zeeuwse IJstijd (02-06 t/m 03-11-2019):
• Grote selectie pleistocene fossiele botten uit de collectie van het KZGW

Bruiklenen aan Het Raedthuys, Sint Maartensdijk, voor de ééndaagse KZGW-jubileumexpositie Sint Jacobsbeker (07-06-2019):
• Dekselbokaal, ananasbeker en lepel van het St. Jacobsgilde te Sint Maartensdijk, 1595-1736 (zilver)

Bruikleen aan het Stedelijk Museum Schiedam voor de tentoonstelling Meesterlijke vrouwen (15-06 t/m 08-09-2019):
• Charley Toorop, Aan de Toog, 1933 (olieverf op doek)

Bruiklenen aan De Nieuwe Kerk Amsterdam voor de tentoonstelling De Grote Suriname Tentoonstelling (05-10-2019 t/m 01-03-2020):
• Verentooi afkomstig van de Arawak of Warrau van het kustgebied van de Guyana’s, 1725-1775
• Houten opengewerkte haarkam van de Marron, Suriname, voor 1934
• Bolvormige kruik, een dubbelkruik, twee antropomorfe kruikjes en een vaasje, Suriname, voor 1934 (aardewerk)

Bruiklenen aan het Gemeentehuis van Veere, Domburg, voor de tentoonstelling Samensmelting van oud en nieuw (01-11-2019 t/m 11-02-2020):
• Gesmolten bokaal van het Veerse bakkersgilde, 1773 (glas)
• Drinkglas met het wapen van Tholen, 1700-1800 (glas)

Bruiklenen aan het Zeeuws Archief, Middelburg, voor de tentoonstelling Op reis met Willem V. Een vorstelijke reis door achttiende-eeuws Zeeland (30-10-2019 t/m 02-05-2020):
• Zilveren plaquettes met de portretten van prins Willem de Vijfde (1748-1806) en prinses Wilhelmina van Pruisen (1751-1820)
• Suikerpot, kommetje, melkkan en blaasbalg met de portretten van prins Willem V en prinses Wilhelmina van Pruisen
• Bordje met afbeelding van prins Willem V te paard
• Schaduwknop voorstellende het portret van prins Willem V

Bruiklenen aan Museum Veere voor tentoonstelling Verfijnd Verleden, werk van Piet Rijken (1915-2001) (15-02-2019 t/m 03-05-2020):
• Piet Rijken, De Westerschelde bij de Schone Waardin, 1985 (olieverf op doek)
• Piet Rijken, De rode lap, 1974 (olieverf op doek)
• Piet Rijken, De krab, 1979-1980 (tekening)
• Piet Rijken, Het vergeten portretje, 1979 (olieverf op doek)

Uitgaande bruikleen: Courten-tazza, herdenkingsschaal op de ontsnapping van Guillaume Coerten uit handen van de hertog van Alva in 1567, 1597 (zilver), collectie Zeeuws Genootschap, aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt, de Provincie Zeeland, de Stichting Dr. Hendrik Muller’s Vaderlandsch Fonds en het Familiefonds Hurgronje. Foto Ivo Wennekes

Overige uitgaande bruiklenen:

Bruiklenen aan Terra Maris, Museum voor natuur en landschap, Oostkapelle (tot 01-02-2019):
• Geweitak van een rendier, hoornpit van een oeros en een walrusschedel

Bruikleen aan het Van Goghmuseum, Amsterdam (tot 01-04-2019):
• Anthon van Rappard, Tegelschilders, 1884 (olieverf op doek)

Bruiklenen aan de Stichting Het Zeeuws Landschap voor het Bezoekerscentrum Saeftinghe, Nieuw Namen (tot 01-11-2019):
• Selectie fossiele schelpen, twee slagtanden en een dijbeen van een mammoet

Bruikleen aan Museum Het Bolwerk, IJzendijke (tot 01-11-2019):
• Zes blauwwitte tegels met soldaten die wapenhandelingen uitvoeren
• Een kogeltang met kogels en een percussiepistool, ca. 1777
• Fragment van een stokwapen
• Penning (afgietsel) ter gelegenheid van het beleg van Oostende, 1604
• Legpenning ter gelegenheid van de overwinning op de Spaanse galeien van Spinola bij Sluis, 1603
• Legpenning ter gelegenheid van het overgaan van Oostende naar de Spanjaarden, 1604

Bruikleen aan de Hervormde kerk, Sint Laurens (tot 01-11-2019):
• Kerkstoelklok, 1644 (ijzer, hout)

Bruikleen aan de Sint-Maartenskerk, Baarland (tot 01-11-2019):
• Doopvont, 15e/16e eeuw (hardsteen)

Bruikleen aan de Maartenskerk, 's-Gravenpolder (tot 01-11-2019):
• Doopvont, 1553 (hardsteen)

Bruikleen aan het Zuiderzeemuseum, Enkhuizen (tot 12-12-2020):
• Cornelis Springer, Achter de Drie Banen te Enkhuizen, ca. 1870 (olieverf op paneel)

Bruiklenen aan het Stadhuis Middelburg (tot 31-12-2019):
• Anoniem, Familieportret van familie Andriessen,1770-1772 (olieverf op doek)
• Anoniem, Portret van Abraham de Brauw (1697-), raadsheer van Vlaanderen, voor 1763 (olieverf op doek)
• Anoniem, Portret van Jan Matens (-1605), burgemeester van Vlissingen, voor 1605 (olieverf op paneel)
• Jean Appelius, Petronella Geertruida van Berckel (1716-1780) echtgenote van Mr. Jacob van der Mandere, 1758-1780 (olieverf op doek)
• Jean Appelius, Mr. Jacob van der Mandere (1707-1775), 1750-1775 (olieverf op doek)
• Jean Appelius, Mr. Engelbert Johan van der Mandere (1744-1827), echtgenoot van Cornelia Adriana Ockersse, ca. 1766 (olieverf op doek)
• Jean Appelius, Cornelia Adriana Ockersse (1749-1800), echtgenote van Mr. Engelbert Johan van der Mandere, ca. 1766 (olieverf op doek)
• Philip van Dijk, Mr. Pieter Boddaert (1694-1760), godgeleerde en letterkundige, 1737 (olieverf op doek op paneel)
• J. van Haansbergen, Josina Parduyn (1642-1718), echtgenote van Aernout van Citters, 1675-1695 (olieverf op doek)
• J. Haansbergen, Aernout van Citters (1633-1696), 1675-1695 (olieverf op doek)
• Willem van Mieris, Portret van Hester Roman, 1688 (olieverf op doek)
• Willem van Mieris, Portret van Catharina Roman, 1688 (olieverf op doek)
• Jan Palthe, Catharina Duynewey, overleden 1775, echtgenote van Jan de Munck, 1762 (olieverf op doek)
• Jan Palthe, Jan de Munck (1687-1768), stadsbouwmeester van Middelburg, 1762 (olieverf op doek)
• H. Serin, Portret van Anthony van Citters, 1749 (olieverf op doek)
• H. Serin, Portret van Everedine Steenwijk, 1749 (olieverf op doek)

Bruikleen aan het Zeeuws maritiem muZEEum, Vlissingen (tot 01-01-2021):
• Helm volgens overlevering gedragen door viceadmiraal Joos de Moor
• Hemd van Michiel de Ruyter, herdenkingstafelbel afkomstig uit de familie Evertsen en een doosje met botjes van de gebroeders Evertsen
• Memorabilia met betrekking tot Jan van Speijk
• Porseleinen vis en aardewerken kan afkomstig van het wrak van het VOC-schip De Woestduijn
• Gedenkpenning ter ere van Trewleben wegens het opvissen van de gezonken lading van hopman Waterdrinker voor Westkapelle, 1660 (zilver)
• Michel Evehart, Luidklok met opschrift 'Middelburg 1781', opgevist uit de Indische wateren, 1781 (brons)
• Lunarium naar H. Schortinghuis’ lunarium
• Jean Appelius, Jacob van Citters (1708-1792), ca. 1750 (olieverf op doek)
• J.B. Seghers, Gezicht op Veere vanaf het water, 1669 (olieverf op doek)
• H. Roscam, Scheepsstrijd op de Zeeuwse stromen, 1717 (olieverf op doek)
• Meesterteken wijnkoeler, Begrafenisschild van het schippersgilde te Middelburg, 1732 (zilver)
• Julius Porcellis (toegeschreven aan), Vlootschouw op de rede van Rammekens, ca. 1645 (olieverf op paneel)
• Anoniem, Maritieme scène, 1700-1800 (olieverf op doek)

Bruiklenen aan het Roosevelt Informatiecentrum, Oud-Vossemeer (tot 08-03-2021):
• Twee schandstenen en een geselpaal

Bruikleen aan het Rijksmuseum, Amsterdam (tot 01-03-2022):
• Bartholomeus Eggers, Gerard Schaep van Cortenhoeff, 1663-1666 (marmer)

Bruiklenen aan de Stichting Dorpshuis Waarde (tot 22-10-2022):
• Twee bakstenen en een vijzel

Bruikleen aan het Historisch Museum de Bevelanden, Goes (tot 01-10-2023):
• G. Braam, Stadhuis te Goes met in de achtergrond de Magdalenakerk, 1848 (olieverf op doek)

Bruikleen aan de Gemeente Vlissingen (tot 06-02-2024):
• Arie Berkulin, Mirror, 1986 (beeldhouwwerk)

Bruiklenen aan het Zeeuws Archief, Middelburg:
• Prentenkast, 1800-1900, (mahoniehout, ivoor)
• Anoniem, Cornelis Cornelisz. van Ceters (1503/1514-1599), 1700-1800, (olieverf op doek)
• Anoniem, Martina Thielens (-1585), 1700-1800, (olieverf op doek)
• Anoniem, Mr. Pieter de la Rue (1695-1770), geschiedkundige, schrijver en dichter, ca. 1750, (olieverf op doek)
• Anoniem, Nicolaas Cornelis Lambrechtsen (1752-1823), Ambachtsheer van Ritthem, ca. 1800, (olieverf op doek)
• Anoniem, Maria Petronella Lambrechtsen-Schorer (1760-1803), ca. 1800, (olieverf op doek)
• Willem Jan van den Berghe, Gezicht op kasteel Popkensburg, 1868, (olieverf op paneel)
• Willem Jan van den Berghe, Gezicht op kasteel Popkensburg, 1868, (olieverf op paneel)
• Jan Bodezon, Portret van Hendrik Pookx (1649-1739), 1706, (olieverf op doek)
• Jan Bodezon, Portret van Maria van Waardt (1655-1738), echtgenote van Hendrik Pookx, ca. 1706, (olieverf op doek)
• Dirck van Delen, Christus geneest een lamme te Bethesda, 1636, (olieverf op doek)
• Hendrikus Elias Roodenburg, Gezicht over het eiland Walcheren, gezien vanaf de Hoge Hil in Domburg, ca. 1936, (olieverf op doek)
• Hendrikus Elias Roodenburg, Huisjes in Zierikzee, ca. 1934, (olieverf op doek)
• Hendrikus Elias Roodenburg, Gezicht op de Lievenmonstertoren in Zierikzee, 1934, (olieverf op doek)
• W. Schellinckx, Munnikenhof te Grijpskerke, 1659, (olieverf op doek)
• Willem Stad naar Caspar Netscher, Onbekend mansportret uit de collectie van Van Citters, ca. 1917, (olieverf op paneel)
• Willem Stad naar Caspar Netscher, Onbekend vrouwenportret uit de collectie van Van Citters, ca. 1917, (olieverf op paneel)
• Willem Stad naar Jean Appelius, Anna Sara Boudaen (1718-1781), ca. 1917, (olieverf op paneel)
• Willem Stad naar Jean Appelius, Mr. Jacob van Citters (1708-1792), ca. 1917, (olieverf op paneel)
• Willem Stad naar Philip van Dijk, Maria van Citters (1689-1752), dochter van Aernout van Citters en Jozina Pardyn, ca. 1917, (olieverf op paneel)
• Willem Stad naar Philip van Dijk, C.A. Parduyn (1680-1735), ca. 1917, (olieverf op paneel)

Bruiklenen aan het Stadhuismuseum, Zierikzee:
• Anoniem, Het keuren van de meekrap, 1764 (olieverf op paneel)
• Molenbeker, 18e eeuw (zilver en glas)
• Job Baster, Schelpenbuffet afkomstig uit het woonhuis van Job Baster in Zierikzee, met de wapens van hemzelf en van zijn echtgenote Jacoba Vink, 1755-1775 (hout, schelpen, koraal, gips, glas)
• Gotisch geldkistje, 15e eeuw (ijzer)
• Gesmolten lood en lei afkomstig van de St. Lievens Monsterkerk te Zierikzee na de brand van 6 op 7 oktober 1832 (glas, lood, leisteen)
• Altaarretabel afkomstig van het klooster de Berg Sion te Noordgouwe (Schouwen), 1550-1575 (hout, albast)
• Gedenk- of noodmunt van Zierikzee, 1575 (goud)
• Penning van het St. Luciagilde te Zierikzee, ca. 1700 (koper)
• Gildepenning van het timmerliedengilde te Zierikzee, 1679 (koper)
• Penning van het zakkendragersgilde te Zierikzee, 1695 (messing)
• Opgezette zeearend